Historie

Grote evenementen
Anno 2013 is de Oranjevereniging Oosterbeek een bruisende, dynamische vereniging die grote evenementen organiseert. Behalve dat we ieder jaar de kermis en de Koninginnedag, vanaf 2014 Koningsdag organiseren, verzorgt de Oranjevereniging Oosterbeek, voor de gemeente Renkum, op 4 mei de dodenherdenking. Maar ook wordt er in het kader van de dag voor de rechten van het kind een ceremonie gedaan rond het Kinderbevrijdingsmonument in Oosterbeek. Daarnaast wordt er eens in de vijf jaar een groot evenement georganiseerd rond de Bevrijdingsdag op 5 mei. Zo werd er in 2005 ‘De langste ontbijttafel van Nederland’ neergezet, terwijl in 2010 ‘De zeepkistenrace’ plaatsvond. In 2013 werd, ter ere van de komst van 160 Britse WOII veteranen, een evenement in de stijl van 1945 neergezet rond het Airborne Museum Hartenstein in Oosterbeek.

Maar ook rond de inhuldiging van Koning Willem-Alexander werd een groot feest georganiseerd op 29 en 30 april 2013. De avond voor de inhuldiging was er een zogenaamde K(r)oningsnacht. Op dit festival waren tal van activiteiten georganiseerd zoals een braderie, een open lucht bioscoop, een open podium, straattheater en een cabaretprogramma. Op 30 april werd een feestelijk programma neergezet voor jong en oud, waarbij niemand de inhuldiging hoefde te missen, want er was voor een groot LED-scherm gezorgd.

De eerste Oranjefeesten
In Oosterbeek vinden al ruim honderd jaar Oranjefeesten plaats. Een van de oudste verslagen van een dergelijk feest is opgetekend in het regionale blad ‘Neder Veluwe’. Het betreft het feest dat ter ere van de verjaardag van Koning Willem III in februari 1887 werd gehouden.

In 1889 werd een Koningsfeest gehouden ter gelegenheid van het veertigjarig jubileum van de koning. Er vond een grote optocht plaats met landbouwers te paard, schoolkinderen en vele verenigingen.
Na een luidkeels “leve de koning”, werd er op kosten van de burgemeester gedronken in de Concertzaal. ’s Avonds was er op de Utrechtseweg een groot vuurwerk.

Oprichting Oranjevereniging
Vanuit de feestcommissies die rond 1900 de Oranjefeesten organiseerden is Oranje Vereeniging Oosterbeek ontstaan. Er bestaat echter enige verwarring over het oprichtingsjaar: 1897 of 1907. Er zijn namelijk twee bronnen die de oprichting beschrijven; op veel punten komen ze overeen, met uitzondering van de oprichtingsdatum.

een vergeeld document in het archief van de vereniging noemt als oprichtingsdatum ‘een schone dag in de maand mei van 1897’. Aan dit document wordt voor het eerst gerefereerd door het eerste na-oorlogse bestuur (met voorzitter Kleyenberg) en de toenmalige burgemeester Talsma.
de ‘Oosterbeeksche Courant’ maakt in mei 1907 melding van een oproep voor het bijwonen van een vergadering voor het oprichten van een Oranjevereniging, en meldt in een later verslag dat sinds 29 mei 1907 de Oranje Vereeniging Oosterbeek een feit is.
beide bronnen noemen dezelfde namen van het eerste bestuur, met de heer Kok als voorzitter.
beide bronnen spreken van een oprichtingsvergadering in mei in de Concertzaal.
Het verslag van de ‘Oosterbeeksche Courant’ lijkt betrouwbaarder te zijn dan het ‘vergeelde document uit het archief’; mogelijk is in laatstgenoemde document sprake van een type-fout bij het jaartal en wordt wel degelijk de gebeurtenis van 1907 beschreven.

Jubilea
In 1932 werd het 25-jarig jubileum gevierd, en werd dus het oprichtingsjaar 1907 aangehouden.
Alle na-oorlogse besturen zijn echter uitgegaan van het oprichtingsjaar 1897, en hebben de vieringen van jubileumjaren daarop afgestemd. Hoogtepunt in deze reeks was het (vermeende) 100-jarig jubileum dat in 1997 groots werd gevierd.

Ter gelegenheid van dit 100-jarig jubileum werd door het bestuur (met voorzitter Timmer) opdracht gegeven voor het samenstellen van een boek waarin de geschiedenis van de Oranjevereniging werd belicht.

Ironisch genoeg heeft juist deze inspanning geleid tot de ontdekking van de discutabele oprichtingsdatum. Het bestuur zat al vol in de voorbereiding van de geplande festiviteiten en loste het probleem handig op door te spreken over “(ruim) 100 jaar Oranjefeesten Oosterbeek”.

Statuten
De verwarring over het oprichtingsjaar lijkt nog groter te worden als naar de statuten van de Oranjevereniging wordt gekeken.

De koninklijke goedkeuring op de statuten (waarin onder andere de doelstelling is vastgelegd) dient iedere negenentwintig jaar te worden verlengd. Voor het laatst is dit gebeurd in 1983: daarin wordt vermeld dat de oprichtingsdatum mei 1897 is. De statuten van 1953 (negenentwintig jaar eerder) vermelden echter als oprichtingsdat december 1924 (weer negenentwintig jaar eerder).

De meest waarschijnlijke verklaring voor deze ‘nieuwe’ datum is dat in 1924 de al bestaande statuten van de vereniging voor het eerst bij koninklijk besluit zijn goedgekeurd.

Opgericht in 1907
In 2004 heeft het bestuur zoveel mogelijk bronnen geraadpleegd om tot een eenduidig standpunt te komen ten aanzien van de verwarring:
oprichtingsjaar is 1907, en het eerstvolgende jubileum waar vanuit de vereniging aandacht aan zal worden besteed is in 2032 bij het 125-jarige bestaan.